Cấu trúc rẽ nhánh If else trong C#
Khóa học lập trình C# căn bản
Trần Thành Vi Thanh
Danh sách bài học
Cấu trúc rẽ nhánh If else trong C#
Dẫn nhập
Ở bài TOÁN TỬ TRONG C# chúng ta đã tìm hiểu về toán tử 3 ngôi (? :). Đó có thể xem là một cấu trúc rẽ nhánh đơn giản. Vậy “cấu trúc rẽ nhánh” là gì? Sử dụng chúng như thế nào? Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta trả lời những câu hỏi này – Cấu trúc rẽ nhánh If else trong C#.
Nội dung
Để đọc hiểu bài này tốt nhất các bạn nên có kiến thức cơ bản về các phần:
- CẤU TRÚC LỆNH CỦA C# viết trên nền Console Application.
- CẤU TRÚC NHẬP XUẤT CỦA C# trên nền Console Application.
- BIẾN TRONG C#.
- KIỂU DỮ LIỆU TRONG C#.
- TOÁN TỬ TRONG C#.
- ÉP KIỂU TRONG C#.
Trong bài học này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu các vấn đề:
- Cấu trúc rẽ nhánh là gì? Có mấy loại cấu trúc rẽ nhánh?
- Cấu trúc If else dạng thiếu và dạng đủ.
- Ví dụ chương trình sử dụng cấu trúc If else.
Cấu trúc rẽ nhánh là gì? Có mấy loại cấu trúc rẽ nhánh
Xét 2 mệnh đề sau:
- Mệnh đề 1: “Nếu trời mưa thì đường trơn”.
- Mệnh đề 2: “Nếu bạn rảnh thì đi chơi ngược lại thì thôi”
Các bạn để ý những chữ in đậm trong 2 mệnh đề trên. Cấu trúc Nếu. . . thì. . . hoặc Nếu. . . thì. . . ngược lại thì. . . được gọi là cấu trúc rẽ nhánh.
Trong hầu hết các ngôn ngữ lập trình đều có loại cấu trúc rẽ nhánh:
- . . else. . .
- . . case. . . (sẽ nghiên cứu ở bài CẤU TRÚC RẼ NHÁNH SWITCH – CASE TRONG C#)
Cấu trúc rẽ nhánh If. . . else. . . còn có tên gọi khác là “câu lệnh điều kiện”.
Cấu trúc If else dạng thiếu và dạng đủ
Dạng thiếu
Cú pháp:
If ([Biểu thức điều kiện]) <Câu lệnh thực hiện>
- If là từ khóa bắt buộc.
- <Biểu thức điều kiện> là biểu trức dạng boolean (trả về true hoặc false).
- <Câu lệnh thực hiện> là câu lệnh muốn thực hiện nếu <Biểu thức điều kiện> là đúng.
Ý nghĩa:
Nếu <Biểu thức điều kiện> trả về true thì thực hiện <Câu lệnh thực hiện> ngược lại thì không làm gì cả.
Ví dụ:
string K = "Kteam";
if (K == "Kteam")
// Biểu thức điều kiện sử dụng toán tử == đề so sánh xem giá trị biến K có bằng “Kteam” hay không. Nếu bằng trả thì trả về true ngược lại thì trả về false.
Console.WriteLine("Free Education"); // In ra màn hình chữ “Free Education” nếu biểu thức trên đúng.
Kết quả khi chạy chương trình trên là:
Dạng đủ
Cú pháp:
If <Biểu thức điều kiện>
<Câu lệnh thực hiện 1>
else
<Câu lệnh thực hiện 2>
- If, else là từ khóa bắt buộc.
- <Biểu thức điều kiện> là biểu trức dạng boolean (trả về true hoặc false).
- <Câu lệnh thực hiện 1> là câu lệnh muốn thực hiện nếu <Biểu thức điều kiện> là đúng.
- <Câu lệnh thực hiện 2> là câu lệnh muốn thực hiện nếu <Biểu thức điều kiện> là sai.
Ý nghĩa:
Nếu <Biểu thức điều kiện> trả về true thì thực hiện <Câu lệnh thực hiện 1> ngược lại thì thực hiện <Câu lệnh thực hiện 2>.
Ví dụ:
string K = "Kteam";
if (K == "Kteam") // Nếu giá trị K bằng “Kteam” thì
Console.WriteLine("Free Education"); // In ra màn hình “Free Education”
else // Ngược lại thì
Console.WriteLine("Connecting to HowKteam. . ."); // In ra màn hình “Connecting to HowKteam. . .”
Kết quả khi chạy chương trình trên là:
- Vì biểu thức điều kiện K == “Kteam” là đúng nên màn hình vẫn in ra “Free Education”.
Một số lưu ý khi sử dụng câu lệnh điều kiện
<Biểu thức điều kiện> có thể chứa nhiều biểu thức con bên trong và các biểu thức con liên kết với nhau bằng các toán tử quan hệ (toán tử quan hệ đã được trình bày trong bài TOÁN TỬ TRONG C#) nhưng tất cả phải trả về kiểu boolean (true hoặc false).
Nếu muốn thực hiện nhiều câu lệnh thì ta có thể nhóm chúng vào trong cặp ngoặc nhọn { }.
Ví dụ:
If <Biểu thức điều kiện>
{
<Câu lệnh thực hiện>
}
Hoặc
If <Biểu thức điều kiện>
{
<Câu lệnh thực hiện 1>
}
Else
{
<Câu lệnh thực hiện 2>
}
Lời khuyên là cho dù chỉ thực hiện 1 câu lệnh vẫn để trong cặp ngoặc nhọn { } để code rõ ràng, dễ đọc, dễ nâng cấp sữa chữa.
Trong câu lệnh có thể chứa một câu lệnh điều kiện con nữa. Bạn có thể vận dụng điều này để làm giải quyết những vấn đề phức tạp.
Ví dụ:
If <Biểu thức điều kiện 1>
{
If <Biểu thức điều kiện 2>
{
<Câu lệnh thực hiện 1>
}
else
{
<Câu lệnh thực hiện 2>
}
<Câu lệnh thực hiện 3>
}
Else
{
If <Biểu thức điều kiện 3>
{
<Câu lệnh thực hiện 4>
}
If <Biểu thức điều kiện 4>
{
<Câu lệnh thực hiện 5>
}
<Câu lệnh thực hiện 6>
}
Ngoài cấu trúc If. . . else. . . cơ bản trên còn có cấu trúc nhỏ khác là If. . . else if. . . else. Ví dụ:I
If <Biểu thức điều kiện 1>
{
<Câu lệnh thực hiện 1> //Thực hiện khi <biểu thức điều kiện 1> đúng
}
ezlse if <Biểu thức điều kiện 2>
{
<Câu lệnh thực hiện 2> // Thực hiện khi <biểu thức điều kiện 1> sai và <biểu thức điều kiện 2> đúng
}
else
{
<Câu lệnh thực hiện 3> //Thực hiện khi cả 2 biểu thức điều kiện trên đều sai (các trường hợp còn lại)
}
- Có thể hiểu ngắn gọn là “Nếu. . . thì. . . Ngược lại, nếu. . . thì. . . Trường hợp khác. . .”.
- Các biểu thức điều kiện được kiểm tra từ trên xuống dưới và không kiểm tra lại.
- Nếu biểu thức điều kiện đang kiểm tra trả về true thì
- Thực hiện khối lệnh bên trong nó.
- Thoát ra khỏi cấu trúc.
- Không kiểm tra các biểu thức điều kiện còn lại.
So với toán tử 3 ngôi thì:
- Câu lệnh điều kiện nhìn trực quan hơn và có thể thực hiện nhiều câu lệnh hơn.
- Nhưng nếu chỉ thực hiện 1 câu lệnh điều kiện đơn giản thì dùng toán tử 3 ngôi sẽ làm cho code ngắn gọn và viết nhanh hơn.
Ví dụ chương trình sử dụng cấu trúc If else
Ví dụ: Viết chương trình giải phương trình bậc 1: Ax + B = 0.
string strA, strB;
int A, B;
double Nghiem;
Console.WriteLine(" ***************************************************");
Console.WriteLine(" * *");
Console.WriteLine(" * Chuong trinh giai phuong trinh Ax + B = 0 *");
Console.WriteLine(" * *");
Console.WriteLine(" ***************************************************");
Console.Write(" Moi nhap so A: ");
strA = Console.ReadLine();
Console.Write(" Moi nhap so B: ");
strB = Console.ReadLine();
if (int.TryParse(strA, out A) == false || int.TryParse(strB, out B) == false) // kiểm tra người dùng có thực sự nhập số nguyên vào hay không. Nếu ép kiểu thành công sẽ trả về true, ngược lại trả về false
{
Console.WriteLine(" Du lieu nhap sai !");
return; // Lệnh này tạm hiểu là dừng và thoát chương trình mà không thực hiện những câu lệnh sau nó nữa. Sẽ được tìm hiểu chi tiết trong bài 16 Hàm
}
else
{
Console.WriteLine("\n Phuong trinh cua ban vua nhap la: {0}x + {1} = 0", A, B);
if (A == 0)
{
Console.WriteLine("\n Phuong trinh co vo so nghiem !");
}
else if (B == 0)
{
Console.WriteLine("\n Phuong trinh co nghiem x = 0");
}
else
{
Nghiem = (double)-B / A; // Ép kiểu để cho ra kết quả chính xác
Console.WriteLine("\n Phuong trinh co nghiem x = {0}", Nghiem);
}
}
Trong ví dụ mình đã sử dụng cả 2 dạng câu lệnh điều kiện là:
- . . else. . .
- . . else if. . . else. . .
Kết quả khi chạy chương trình trên là:
- Các bạn thử test khi nhập dữ liệu sai chương trình sẽ như thế nào nhé !
Bài tập tự luyện
- Viết chương trình nhập vào một số tương ứng là năm. Xuất ra màn hình năm vừa nhập và tuổi của một người tương ứng với năm vừa nhập đó.
- Từ câu 1. Thêm chức năng:
- Nếu tuổi người đó < 16 thì hiện thông báo theo format: Bạn <Tuổi>, tuổi vị thành niên.
- Nếu tuổi người đó >= 16 và <18 thì hiện thông báo theo format: Bạn <Tuổi>, tuổi trưởng thành.
Nếu tuổi người đó >= 18 thì hiện thông báo theo format: Bạn <Tuổi>, già rồi.
- Viết trò chơi Kéo Búa Bao với cách chơi: Người dùng sẽ nhập vào các số 1 hoặc 2 hoặc 3 tương ứng với kéo hoặc búa hoặc bao. Máy sẽ ngẫu nhiên sinh ra một số trong 3 số và tính toán máy hoặc người chiến thắng. Nhớ phải in kết quả ra màn hình.
Hãy khoe thành quả của bạn vào fanpage hoặc phần bình luận nhé!
Kết luận
Nội dung bài này giúp các bạn nắm được:
- Khái niệm về cấu trúc rẽ nhánh. Các loại cấu trúc rẽ nhánh.
- Cấu trúc If else dạng thiếu và dạng đủ.
- Viết chương trình sử dụng cấu trúc If else.
Bài học sau chúng ta sẽ cùng tìm hiểu một khái niệm tiếp theo đó là CẤU TRÚC RẼ NHÀNH SWITCH - CASE TRONG C#.
Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết. Hãy để lại bình luận hoặc góp ý của mình để phát triển bài viết tốt hơn. Đừng quên “Luyện tập – Thử thách – Không ngại khó”.
Tải xuống
Tài liệu
Nhằm phục vụ mục đích học tập Offline của cộng đồng, Kteam hỗ trợ tính năng lưu trữ nội dung bài học Cấu trúc rẽ nhánh If else trong C# dưới dạng file PDF trong link bên dưới.
Ngoài ra, bạn cũng có thể tìm thấy các tài liệu được đóng góp từ cộng đồng ở mục TÀI LIỆU trên thư viện Howkteam.com
Đừng quên like và share để ủng hộ Kteam và tác giả nhé!
Thảo luận
Nếu bạn có bất kỳ khó khăn hay thắc mắc gì về khóa học, đừng ngần ngại đặt câu hỏi trong phần bên dưới hoặc trong mục HỎI & ĐÁP trên thư viện Howkteam.com để nhận được sự hỗ trợ từ cộng đồng.
Nội dung bài viết
Tác giả/Dịch giả
Mỗi buổi sáng thức dậy, bạn có 2 lựa chọn, tiếp tục ngủ để mơ những giấc mơ hoặc thức dậy và theo đuổi chúng!
Khóa học
Bạn mới bắt đầu học lập trình? Bạn đang muốn học thêm ngôn ngữ lập trình mới? C# là lựa chọn hoàn hảo để đáp ứng các nhu cầu trên.
Ngôn ngữ C# là một ngôn ngữ mới, cấu trúc rõ ràng, dễ hiểu và dễ học. C# thừa hưởng những ưu việt từ ngôn ngữ Java, C, C++ cũng như khắc phục được những hạn chế của các ngôn ngữ này. C# là ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng được phát triển bởi Microsoft, được xây dựng dựa trên C++ và Java.
Khoá học lần này sẽ mang đến toàn bộ những kiến thức cơ bản về C#. Chào mừng các bạn đã đến với khoá học LẬP TRÌNH C# CƠ BẢN của Kteam.
Đánh giá
using System;
namespace AgeAndGame
{
class Program
{
static void Main(string[] args)
{
// Tính tuổi và hiển thị thông báo
Console.Write("Nhập năm sinh của bạn: ");
int namSinh = int.Parse(Console.ReadLine());
int tuoi = DateTime.Now.Year - namSinh;
Console.WriteLine("Năm bạn nhập: " + namSinh);
Console.WriteLine("Tuổi của bạn: " + tuoi);
if (tuoi < 16)
{
Console.WriteLine("Bạn " + tuoi + " tuổi, vị thành niên.");
}
else if (tuoi >= 16 && tuoi < 18)
{
Console.WriteLine("Bạn " + tuoi + " tuổi, tuổi trưởng thành.");
}
else
{
Console.WriteLine("Bạn " + tuoi + " tuổi, già rồi.");
}
// Trò chơi Kéo Búa Bao
Console.WriteLine("\nChơi Kéo Búa Bao!");
Console.WriteLine("1. Kéo");
Console.WriteLine("2. Búa");
Console.WriteLine("3. Bao");
Random random = new Random();
int luaChonMay = random.Next(1, 4); // Máy chọn ngẫu nhiên từ 1 đến 3
Console.Write("Nhập lựa chọn của bạn (1, 2, hoặc 3): ");
int luaChonNguoiChoi = int.Parse(Console.ReadLine());
Console.WriteLine("Bạn chọn: " + (luaChonNguoiChoi == 1 ? "Kéo" : luaChonNguoiChoi == 2 ? "Búa" : "Bao"));
Console.WriteLine("Máy chọn: " + (luaChonMay == 1 ? "Kéo" : luaChonMay == 2 ? "Búa" : "Bao"));
// Xác định người chiến thắng
if (luaChonNguoiChoi == luaChonMay)
{
Console.WriteLine("Hòa!");
}
else if ((luaChonNguoiChoi == 1 && luaChonMay == 3) ||
(luaChonNguoiChoi == 2 && luaChonMay == 1) ||
(luaChonNguoiChoi == 3 && luaChonMay == 2))
{
Console.WriteLine("Bạn thắng!");
}
else
{
Console.WriteLine("Máy thắng!");
}
Console.ReadLine(); // Giữ màn hình console mở
}
}
}
using System;
namespace homework_if_else
{
class HowKteam
{
static void Main(string[] args)
{
Console.WriteLine("Welcome Kéo Búa Bao");
Console.WriteLine("Kéo là 1");
Console.WriteLine("Búa là 2");
Console.WriteLine("Bao là 3");
Console.Write("Enter option: ");
String input = Console.ReadLine();
int option;
if (int.TryParse(input, out option) &&(option == 1 || option == 2 || option == 3))
{
Random rand = new Random();
int randomNumber = rand.Next(1, 4);
if (randomNumber == 1)
{
Console.WriteLine("Kéo");
}
else if (randomNumber == 2)
{
Console.WriteLine("Búa");
}
else if (randomNumber == 3)
{
Console.WriteLine("Bao");
}
// xử lý logic thắng thua
if (option == randomNumber)
{
Console.WriteLine("hoà");
}else if (
//bao va bua
(option == 1 && randomNumber == 3) ||
//bua va keo
(option == 2 && randomNumber == 1) ||
//keo va bao
(option == 3 && randomNumber == 2)
){
Console.WriteLine("You Win");
}else
{
Console.WriteLine("You Lose");
}
}
else
{
Console.WriteLine("input error,Enter number");
}
}
}
}
BT1: Mình tự ý thêm một chút yêu cầu ^^ như là nếu nhập số năm quá thấp ( tại vì có thể người dùng nhập năm 1000 hay 500 thì sẽ thành mấy nghìn tuổi mất) nên mình chỉ giới hạn là 150 tuổi, hay là lỗi nếu nhập số năm mà lẻ thì sẽ nhập lại. Có lẽ còn non nhưng mình đã tự suy nghĩ cả buổi hic, xin cảm ơn kteam cho mình kiến thức ạ, các bạn có thể góp ý mình xin ghi nhận.
int namSinhMax = DateTime.Now.Year;
int namSinhMin = namSinhMax - 150;
string str1;
bool soNguyen;
int ketQuaSoNguyen;
int soTuoi;
Nhap:
Console.Write("Moi ban nhap nam sinh: ");
str1 = Console.ReadLine();
soNguyen = int.TryParse(str1,out ketQuaSoNguyen);
if (soNguyen == false)
{
Console.WriteLine("So nam khong the la so le, vui long nhap lai !");
goto Nhap;
}
else
{
// bat dau tinh toan
soTuoi = namSinhMax - ketQuaSoNguyen;
if (ketQuaSoNguyen >= namSinhMin)
{
Console.WriteLine("So tuoi cua ban la: " + soTuoi);
if (soTuoi < 16)
{
Console.WriteLine("Ban " + soTuoi + " tuoi, tuoi vi thanh nien.");
}
else if (soTuoi >= 16 && soTuoi < 18)
{
Console.WriteLine("Ban "+ soTuoi + " tuoi, tuoi truong thanh.");
}
else
{
Console.WriteLine("Ban " + soTuoi + " tuoi, gia roi.");
}
}
else
{
Console.WriteLine("So nam sinh khong duoc qua thap, vui long nhap lai !");
goto Nhap;
}
}
Console.ReadKey();
//int namHienTai = DateTime.Now.Year;
//Console.WriteLine("Nhap nam sinh cua ban");
//int namSinh = int.Parse(Console.ReadLine());
//int tinhNamSinh = namHienTai - namSinh;
//if(tinhNamSinh < 16)
//{
// Console.WriteLine("ban " + tinhNamSinh + " vi thanh nien");
//}else if (tinhNamSinh >= 16 && tinhNamSinh < 18)
//{
// Console.WriteLine("ban " + tinhNamSinh + " tuoi truong thanh");
//}else
//{
// Console.WriteLine("ban " + tinhNamSinh + " ban gia roi");
//}
Console.WriteLine("tro choi 1 = keo, 2 = bua, 3 = bao");
int nhap = int.Parse(Console.ReadLine());
while (nhap < 1 || nhap > 3)
{
Console.WriteLine("Nhap sai xin nhap lai");
nhap = int.Parse(Console.ReadLine());
}
while(nhap > 0 && nhap < 4)
{
Random r = new Random();
int mayChon = r.Next(1, 4);
if(mayChon == 1) Console.WriteLine("May chon: keo");
else if (mayChon == 2) Console.WriteLine("May chon: bua");
else if (mayChon == 3) Console.WriteLine("May chon: bao");
if (nhap == 1) Console.WriteLine("Ban chon: keo");
else if (nhap == 2) Console.WriteLine("Ban chon: bua");
else if (nhap == 3) Console.WriteLine("Ban chon: bao");
if ((mayChon == 1 && nhap == 3) || (mayChon == 3 && nhap == 1))
{
if (mayChon == 1 && nhap == 3) Console.WriteLine("May thang");
else Console.WriteLine("Nguoi thang");
}
else if (nhap > mayChon) Console.WriteLine("ban thang");
else if (mayChon > nhap) Console.WriteLine("may thang");
else Console.WriteLine("Hoa");
Console.WriteLine("tro choi 1 = keo, 2 = bua, 3 = bao (nhap so khac de dung)");
nhap = int.Parse(Console.ReadLine());
}
Console.ReadKey();
Mong được mọi người chỉ giáo thêm >< e mới học code có gì sai mn bỏ qua ạ:((
Random random = new Random();
bool hoa;
do
{
Console.OutputEncoding = Encoding.UTF8;
Console.WriteLine("Chào mừng đến với trò chơi Kéo Búa Bao");
Console.WriteLine("Nhập 1 là Kéo, 2 là Búa, 3 là Bao: ");
int luachoncuaBan = Convert.ToInt32(Console.ReadLine());
int luachoncuaMay = random.Next(1, 4);
hoa = false;
Console.WriteLine("Lựa chọn của bạn là: " + (luachoncuaBan == 1 ? "Kéo" : luachoncuaBan == 2 ? "Búa" : "Bao"));
Console.WriteLine("Lựa chọn của máy là: " + (luachoncuaMay == 1 ? "Kéo" : luachoncuaMay == 2 ? "Búa" : "Bao"));
if (luachoncuaBan == luachoncuaMay)
{
Console.WriteLine("Hòa");
hoa = true;
}
else if ((luachoncuaBan == 1 && luachoncuaMay == 3) || (luachoncuaBan == 2 && luachoncuaMay == 1) || (luachoncuaBan == 3 && luachoncuaMay == 2))
{
Console.WriteLine("Bạn thắng");
}
else
{
Console.WriteLine("Máy thắng");
}
Console.ReadLine();
} while (hoa);